Đôi khi, những chiến sĩ thi đua có khuyết điểm là thi đua chưa được thường xuyên, thiếu liên tục. Có kinh nghiệm sáng kiến cũng không chú ý phổ biến. Trong khi đó, cán bộ lãnh đạo, những người trực tiếp hướng dẫn thúc đẩy phong trào thi đua thì lại: Không theo dõi, bồi dưỡng. Có khi máy móc kéo chiến sĩ đi hết hội nghị này đến hội nghị khác; chiến sĩ mà cứ đi báo cáo và xa rời công tác là hết chiến sĩ. Không khéo lãnh đạo phong trào, bồi dưỡng chiến sĩ làm đầu tàu là khuyết điểm và lãnh đạo cần phải chú ý sửa chữa. Chính vì vậy, Chủ tịch Hồ Chí Minh không những chọn lựa đúng cán bộ, đủ năng lực để gây dựng phong trào thi đua mà Người luôn sâu sát, chăm sóc, động viên các anh hùng, chiến sĩ thi đua bằng tình cảm đồng chí, vừa với tư cách của người cha, người bác và người anh. Trong bút tích “Ý kiến sơ lược về thi đua ái quốc” gửi cụ Tôn Đức Thắng, Người chỉ rõ: “Trước hết cần có cán bộ. Cán bộ của phong trào thi đua phải giỏi cả lý luận và thực hành”. Người đã mời ông Hoàng Đạo Thúy đang công tác tại Cục quân huấn (Bộ Quốc phòng), về làm Tổng Thư ký Ban Vận động Thi đua ái quốc trung ương. Tháng 6/1948, Người viết thư cho đồng chí Thúy: “Nay có một việc rất quan trọng, cần một người có sáng kiến, nhiều kinh nghiệm và tính xốc vác. Tức là làm Tổng Thư ký cho Ban Thi đua Trung ương. Tôi muốn nhờ đồng chí phụ trách việc ấy, chắc đồng chí sẽ không từ chối. Vẫn biết bên quốc phòng và tổng chỉ huy cũng cần đồng chí giúp. Song nếu đồng chí bằng lòng, thì tôi sẽ tìm cách thu xếp”. Ông Thúy đến Văn phòng Chính phủ nhận giấy tờ thì Bác mời đến gặp và cùng ăn trưa. Sau bữa cơm, Bác nói rõ ràng: “Ông Tổng trước nhận nhiệm vụ một tháng mà chưa bắt đầu làm, nên phải nhờ cụ. Tôi trao cho cụ toàn quyền hành động. Tuyên truyền giỏi hơn Mỹ càng tốt. Cần tiêu bao nhiêu thì cứ lĩnh. Nếu không lĩnh được thì bảo tôi. Nếu thiếu cán bộ thì lấy một nữa văn phòng của tôi. Yêu cầu là sau một năm phải có phong trào”. Thấy ông Hoàng Đạo Thúy còn băn khoăn trước nhiệm vụ mới, Người đã tặng ông Hoàng Đạo Thúy một chiếc quạt giấy và khích lệ: Cụ cầm cái quạt này để quạt cho phong trào lớn mạnh. Trong bữa trưa liên hoan ngày đầu ở Đại hội Chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ I, Bác ngồi cùng mâm với cụ Hoàng Hanh, anh Trần Đại Nghĩa, anh Ngô Gia Khảm, chị Nguyễn Thị Chiên và tiếp thức ăn cho mọi người, Bác nói: “Đây là bữa cơm kháng chiến để chúc mừng các chiến sĩ thi đua đã lập nhiều thành tích trong sản xuất và chiến đấu. Trung ương Đảng và Chính phủ không có gì nhiều, chỉ toàn những thứ do anh em cơ quan và Bác trồng trọt, chăn nuôi thu hái được. Mời các cụ, các cô, các chú ăn. Đã ăn là ăn thật no để đủ sức tham gia hội nghị, nghe hiểu hết mọi điều để về nói lại với nhân dân. Nào, xin mời”. Sau đó, Bác đến từng bàn xem mọi người ăn có ngon miệng không. Hôm đó Ban tổ chức mổ bò, lợn, gà chiêu đãi nên mâm cơm cũng tươm tất, nhưng thấy một vài bàn ăn đã xong để bát đĩa lộn xộn, Bác nhắc: “Sao không sếp gọn vào luôn để các chú nuối quân đỡ mất thời gian và cũng bớt vất vả?”. Buổi chiều, 14h, các chiến sĩ thi đua được mời tập hợp trước đài liệt sỹ để chụp ảnh chung với Bác. Ngày 3/5, Bác tiếp và nghe các chiến sĩ nông nghiệp, bộ đội tham gia Đại hội Anh hùng chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ I báo cáo thành tích. Sau đó nói chuyện với các đại biểu, khi phân tích so sánh lực lượng giữa ta và địch. Người nói: “So sánh với địch về vật chất và trang bị cái gì ta cũng kém. Thế mà nước ta dám quyết kháng chiến và nhất định thắng lợi. Đó là do tinh thần của nhân dân ta rất anh hùng, có lòng yêu nước nồng nàn, sâu sắc:. Buổi chiều trời mát, Bác đến từng tổ thăm hỏi rồi cùng mọi người ra khoảng sân được san tạm trên đồi để vui chơi tập thể. Bác nói với các chiến sĩ thi đua: “Các cô, các chú đã chiến đấu hăng, vui nhộn phải vui nhộn mạnh. Nào, ta phải nhảy đi!”. Được khuyến khích anh chị em cầm tay nhau nhảy tưng bừng giữa giàn nhạc miệng: Son la son…son đô si…la son mi vang dội cả khu đồi, lúc ấy trông Bác vui vẻ và trẻ hẳn ra.

       Tối cùng ngày khai mạc đại hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự buổi chiêu đãi các đại biểu. Sau khi ân cần nhắc anh chị em ra sức thi đua sản xuất, noi gương phong trào các nước anh em, khiêm tốn và hết sức giúp đỡ mọi người cùng tiến bộ, Người tặng mỗi anh hùng lao động và quân đội một chiếc bút máy, mỗi chiến sĩ thi đua một gói quá. Sau hôm dự phiên bế mạc đại hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành một buổi sáng để tiếp các đại biểu dự đến chào Người. Buổi gặp gỡ rất chân tình, cởi mở, các đại biểu lắng nghe lời căn dặn của Người về tranh thủ trao đổi kinh nghiệm, học tập lẫn nhau để đẩy mạnh hơn nữa phong trào thi đua sản xuất…

       Không chỉ quan tâm, động viên phong trào thi đua chung, lớn mạnh trên phạm vi rộng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh còn sâu sát cụ thể đến từng đợt thi đua nhỏ ở cơ sở trong các bộ, ngành, địa phương … Ví dụ như tại Đại hội thi đua toàn thành phố Hà Nội lần thứ I, Người đã tặng 35 huy hiệu thưởng cho những cá nhân xuất sắc. Người đến thăm và nói chuyện tại Đại hội chiến sĩ thi đua các quân, binh chủng của quân đội, công an, phụ nữ, thanh niên xung phong; các ngành công nghiệp, nông nghiệp, giáo dục; Đại hội Thi đua đảm bảo giao thông vận tải, Đại hội Thi đua vì an ninh Tổ quốc … Người gửi thư khen bộ đội nhân Đại họi Thi đua lập công … Người cũng trực tiếp làm việc với các đồng chí Bộ Văn hóa và Ban Tuyên huấn Trung ương về việc xuất bản loại sách “Người tốt - Việc tốt”, nhằm biểu dương và nhân thêm nhiều tấm gương thi đua trên mọi mặt trận sản xuất và chiến đấu của quân và dân trong toàn quốc.

       Cùng chặn đường đi lên của cách mạng Việt Nam, tinh thần thi đua yêu nước đã trở thành ý thức tự giác của mỗi người dân - người chủ tịch của nước nhà bởi Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi: Yêu nước thì phải thi đua. Tư tưởng yêu nước phải tỏ ra trong công việc thực tế, trong thi đua ái quốc. Nhất là trong giai đoạn phát triển và trong xây dựng xã hội chủ nghĩa, chúng ta thấy phải cần thiết hiểu rõ ý nghĩa của mọi phong trào thi đua: Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Để phát động phong trào thi đua lao động đều khắp và có tác dụng thiết thực; Mọi ngành, mọi người, mọi tổ phải ra sức thi đua, phải thực hiện khẩu hiệu: Nhiều – nhanh – tốt – rẻ. Phải chống tư tưởng bảo thủ, chống tác, chống tác phong quan liêu, chống lãng phí. Chế độ của ta thực sự do dân làm chủ, chúng ta tự quyết định tiền đồ của chính mình, nên thi đua lấy tinh thần yêu nước làm gốc và nói được phải làm được vậy kế hoạch thi đua cầm phải thiết thực, rõ ràng, đúng mực, giản đơn.

       Những điều nên tránh trong khi đặt kế hoạch thi đua là: Không nên đặt nhiều việc quá, mức cao quá, rồi làm không được thì sẽ nãn lòng. Không nên chép của nhau, kế hoạch của người nào hoặc nhóm nào phải do người ấy, nhóm ấy tự động, tực giác, tự nguyện làm lấy. Không nên bao biện như cán bộ tự mình đặt kế hoạch rồi đem đọc qua trước hội nghị để mọi người giơ tay tán thành. Thế là cách làm quan liêu, hình thức, sẽ không có kết quả. Ngược lại, những điều cần làm là: Khi đặt kế hoạch nên bàn bạc kỹ. khi đã nhận kế hoạch nên công bố đường hoàng, chép và dán lên tường để luôn luôn trông thấy, ghi nhớ và luôn luôn cố gắng. Bên cạnh đó, những cán bộ tổ chức và theo dõi thi đua cần: Luôn luôn khuyến khích, giúp đỡ, kiểm tra, sửa chữa hoặc bổ sung kịp thời. Tùy công việc mà định kỳ hạn, tổng kết kinh nghiệm, khen thưởng hoặc phê bình.

       Tròn 60 năm qua, kể từ khi chính thức phát động, phong trào thi đua yêu nước đã đạt được nhiều thành tích vẻ vang. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên trực tiếp theo dõi, động viên, khuyến khích, gửi tặng huy hiệu của Người cho những cá nhân, tập thể có thành tích trong sản xuất cũng như trong chiến đấu, ý thức và tinh thần thi đua yêu nước đã lan rộng khắp đất nước: Ở các địa phương, mọi ngành nghề, từ trong các lực lượng vũ trang ra đồng ruộng , nhà máy, xí nghiệp, lên tới nông trường vùng cao, xuống tận hầm lò khai thác quặng, trong cơ quan, bệnh viện, nhà trường … đều có những chiến sĩ thi đua xuất sắc. Phong trào thi đua yêu nước ngày càng được nâng cao, từ chỗ thi đua từng người, dần dần tiến lên thi đua tập thể, thành tổ và đội lao động xã hội chủ nghĩa. Ngày nay, trong công cuộc đổi mới và công nghiệp hóa, hiện đại hóa để xây dựng và phát triển đất nước, hình thức thi đua tuy đa dạng hơn nhưng phong trào thi đua vẫn cần phải được giữ vững, phát huy cả chiều sâu, bề rộng thì mới thiết thực và hiệu quả, như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”.